Onze buurt

Speeltuinen vernieuwen wij in nauwe samenwerking met kinderen en buurtbewoners. In het vervangingsschema staat beschreven welke speeltuin wij in een bepaald jaar vervangen en wat hier de kosten voor zijn. In de praktijk kan dit veranderen doordat speeltoestellen op moment van theoretische vervanging nog heel en veilig zijn. In die situatie stellen wij de vervanging uit.

In het huidige vervangingsschema staan de volgende plekken voor 2022 op de planning:

• Enkele toestellen op het Oranjeplein in Millingen aan de Rijn.
• Een (houten) speelplek aan de Gelderhorstlaan in Beek.
• Een (houten) speelplek in de groenstrook langs de Rijksstraatweg in Beek.
• Een speelplek aan de Rietvoornstraat in Ooij.

Naast het vervangen van deze speelplekken, onderhouden wij de sport-, speeltoestellen en de (val)ondergronden. Dat doen we op basis van interne en externe inspectieresultaten. Het onderhoud is uitgebreid beschreven in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen.

Onze sportstimuleringsaanpak bestaat vier jaar in zijn huidige vorm. In 2022 werken we toe naar een integrale aanpak met vooropgestelde doelen. Samen met de vaste samenwerkingspartners werken we toe naar een eenduidige wijze van beschrijving van jaarplannen, wijze van monitoren en rapporteren.

Om de aanpak verder te verbeteren wordt die in 2022 geëvalueerd. Dit doen we door de doelen en de professionele inzet tegen het licht te houden.  Aan de hand van de uitkomsten stellen we een plan op hoe we sportstimulering naar de toekomst toe gaan organiseren.

Eind 2020 is het sport- en beweegakkoord afgesloten. Het akkoord is tot stand gekomen met inbreng van sport- en beweegaanbieders, onderwijs, welzijnsorganisaties, gezondheidsinstellingen, lokale ondernemers en gemeente. In dit akkoord is afgesproken wat de organisaties gaan doen om het lokale sport- en beweegklimaat te verbeteren. Net als afgelopen jaar vormt in 2022 het lokale sportakkoord voor een belangrijk deel de agenda om inwoners meer te laten bewegen en het sportaanbod te verbeteren. Samen met partners werken we aan het verwezenlijken van de gezamenlijke ambities:

• Inclusief sporten: niemand buitenspel: we maken ons sterk om kwetsbare doelgroepen waarvoor sport en bewegen niet vanzelfsprekend is door ze beter te bereiken en er bij te betrekken. In Berg en Dal hebben we specifieke aandacht voor de volgende kwetsbare doelgroepen: jeugd (0-18 jaar), mensen met een beperking en senioren.
• Gezonde sportorganisaties, samen sterk: We maken ons sterk om sportaanbieders toekomstbestendig te maken. De financiële en organisatorische basis wordt op orde gebracht, zodat aanbieders zich kunnen richten op ontwikkelen van passend aanbod en het aangaan van duurzame samenwerkingen.
• Duurzame sportomgeving, dichtbij en veelzijdig: we stimuleren veelzijdig gebruik van sportlocaties en een beweegvriendelijke inrichting van de openbare ruimte. Vaardig in bewegen: actief en betrokken: We maken ons sterk om jeugd en jongeren te stimuleren tot een gezonde en actieve leefstijl. We zetten daarbij in op versterking van samenwerking tussen onderwijs en sport, aandacht voor het onderwerp en het betrekken van ouders.

Samen met basisscholen en de kinderen zorgen we voor veilige school-thuisroutes met verkeerseducatie (hoe kunnen kinderen de wegen en paden veilig gebruiken) en kleine infrastructurele aanpassingen. In 2022 gaan we verder met de uitvoering van de school-thuisroute projecten. Door de coronamaatregelen zijn verschillende projecten stilgelegd. Deze worden als eerste opgepakt en aangevuld met de nog openstaande locaties.

• In regionaal én internationaal verband werken we aan een samenhangend netwerk voor de fietser.
• De inrichting van alle wegen in het buitengebied wordt bekeken en gevolgd door een plan van aanpak om deze op orde te brengen zodat functie en inrichting van de weg in overeenstemming zijn.
• Begin 2021 heeft de raad een keuze gemaakt over een fietsrondweg in Leuth. Vervolgens werken we verder aan de uitvoering daarvan met als eerste stap het doortrekken van het bestaande vrijliggende fietspad langs de N840 tot aan de parallelweg in Leuth.

• Gastvrijheid op onze dijken vinden wij belangrijk. Wij willen daarom goede parkeervoorzieningen mogelijk maken nabij of liever nog richting de dijken.
• In 2022 maken we het realiseren van een TOP nabij Beek mogelijk. Het parkeren in/nabij Kekerdom blijft een aandachtspunt. De parkeerpilot in de Weverstraat gaan we evalueren met de aanwonenden zodra Corona het toe laat. Dit kan leiden tot aanpassingen of een voortzetting van de huidige parkeermaatregelen.
• In 2022 richten we de Ooijse Bandijk veiliger in. Nu geldt op bepaalde wegvakken nog een maximum toegestane snelheid van 80 km/uur. Voor de leefbaarheid en onze eigen mobiliteitsvisie verlagen we de snelheid en remmen we het verkeer af. Deze korte en lange termijn plannen maken we samen met de aanwonenden.

In 2017 heeft de raad de mobiliteitsvisie vastgesteld. Deze visie biedt het beleidskader hoe we in de periode tot 2026 werken aan een bereikbare gemeente met veilige en leefbare wegen. In 2018 en 2020 zijn middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van en bijdragen aan projecten die opgenomen zijn in de mobiliteitsvisie. Op een aantal aspecten is sprake van voortschrijdend inzicht: fietsen, locaties van de TOP’s en de verkeersafwikkeling in Groesbeek Centrum. We nemen dit mee in de evaluatie van de Mobiliteitsvisie eind 2021. Deze kunnen in 2022 leiden tot aanpassingen in onze uitvoering.

Binnen het werkgebied van politieteam Tweestromenland hebben de 6 gemeenten gezamenlijk een integraal veiligheidsplan 2019-2022 vastgesteld, hierin staan belangrijke onderwerpen:

• ondermijning
• drugs
• zorgfraude
• verward gedrag
• jeugd
• verkeer

Dit sluit ook goed aan op de belangrijkste prioriteiten van politie en OM (drugs, uitbuiting, fraude, verbinding zorg en veiligheid). Zo wordt de aanpak van specifieke casussen via het integrale ondermijningsoverleg Tweestromenland opgepakt en zijn er regionale afspraken gemaakt over een efficiënte uitvoering van de Wet verplichte GGZ. Naast inzet op deze thema’s worden uiteraard ook concrete activiteiten uitgevoerd op lokale actuele thema’s als bijv. inbraakpreventie, overlastbestrijding en veiligheid rondom zorginstellingen.

De bestrijding van het coronavirus heeft grote gevolgen gehad voor de organisatie van de regionale crisisbeheersing, zowel bij de veiligheidsregio als bij de gemeenten. Landelijk en regionaal vinden evaluaties van de (crisis)aanpak van corona plaats. Daarbij wordt bekeken of leerpunten die hieruit voortkomen moeten leiden tot aanpassingen van het eerder vastgestelde regionaal beleidsplan en crisisplan. Ondertussen loopt de uitvoering van de huidige (jaar)plannen natuurlijk gewoon door. Zo wordt o.a. toegewerkt naar samenvoeging van de huidige meldkamers tot één gezamenlijke meldkamer voor heel Oost-NL per begin 2023.

In het kader van verbeteren van veiligheid en leefbaarheid beschikken we formeel over 3 Fte BOA-capaciteit. Deze zetten we zowel binnen als buiten kantoortijden in, om zo zichtbaar en aanspreekbaar in de wijken te zijn. We vergroten de leefbaarheid in de wijken door:

• ingekomen meldingen te behandelen.
• meer te controleren op overlastsituaties en (zwerf)afval.
• bij evenementen controlerend en/of handhavend aanwezig te zijn.

Verder handhaven zij onder andere de geldende parkeerverboden op de dijken om zo de veiligheid op de weg en de bereikbaarheid voor hulpdiensten te vergroten. Daarnaast houden ze uiteraard toezicht op geldende coronamaatregelen, mochten deze komend jaar (weer) van toepassing zijn.

Voor de taakuitoefening van de BOA’s heeft de coronacrisis een grote betekenis en impact op de gewone werkzaamheden gehad.

Uit de GGD-monitor blijkt dat er in de Stekkenberg meer armoede is, er veel sociale huurwoningen zijn, meer eenoudergezinnen en meer mensen met een lage opleiding. Bij deze groepen is het risico dat er problemen ontstaan groter dan in andere wijken.

Om die reden is in 2020 samen met onze ketenpartners in de wijk een actieplan opgesteld met activiteiten. Het doel daarbij is een kansrijke wijk voor alle, maar vooral ook voor de kwetsbare inwoners. Aan de hand van de leefplekmeter willen we de dialoog aangaan met de wijkbewoners. Met deze wijkbewoners willen we dan aan de door hen gewenste resultaten en verbeteringen werken.

Wat willen we bereiken:

1. Een kansrijke start voor alle kinderen met daarbij grotere ontwikkelingskansen.
2. Een integraal wijkcentrum met een doorlopende pedagogische aanpak.
3. Betere samenwerking tussen en inzet van organisaties waardoor de doelen makkelijker kunnen worden gehaald.
4. Samenwerking met bewoners uit de wijk.
5. Bruisend wijkcentrum met activiteiten voor en door inwoners en dienstverlening door professionals.
6. Vergroten gezondheidskansen en vaardigheden.
7. Minder armoede en schulden.
8. Een goede verantwoording van de inzet op de bereikte resultaten.

In 2022 starten we als tweede met deze aanpak in Millingen aan de Rijn, conform de uitkomsten in de GGD-monitor.

We willen dat er een prettige sfeer is in de verschillende dorpen. Dat doen we in de eerste plaats voor onze inwoners, maar ook voor de toeristen die op onze gemeente af komen en daardoor langer blijven. Op de volgende plekken zijn/gaan we daarom bezig met de voorbereiding van projecten:

• In het centrum van Ooij; herinrichting Reiner van Ooiplein, de uitvoering volgt in het najaar van 2022.
• In het centrum van Groesbeek; herinrichting van het marktplein en aanpassingen aan de Dorpsstraat. Eind 2021 besluit de raad na raadpleging van de ondernemers, bewoners en bezoekers, over het te realiseren ontwerp. Uitvoering volgt in 2022-2023.
• In het centrum van Beek; aanpassing winkelcentrum Beek. De inmiddels verouderde plannen zijn in 2020 aangepast en teruggebracht tot de gewenste verkeerskundige verbeteringen zoals het aanpassen van het profiel van de Waterstraat en het aanleggen van een trottoir tussen het Höfke en de winkels. Er loopt een pilot voor Water Werkt. De uitkomsten van deze pilot kunnen leiden tot aanpassing van de uitvoering van dit project dat gepland staat voor 2021/2022.
• Breedeweg; omdat we in de Breedeweg toch veel moeten breken in het kader van het project aanpak wateroverlast, willen we van dit moment gebruik maken om het centrum aantrekkelijker in te richten.

Op verzoek van de gemeenteraad heeft in april 2021 een evaluatie van het accommodatiebeleid plaats gevonden. Doel daarvan is om nog eens kritisch naar het accommodatiebeleid te kijken omdat accommodaties veel geld kosten. Op basis van de evaluatie voeren we gesprekken met verenigingen en organisaties. Daarbij is de insteek om mee te denken het accommodatiebeleid slimmer, efficiënter en goedkoper te maken. Door veranderingen in de bevolkingssamenstelling willen we kijken hoe verenigingen ook mee kunnen veranderen. Bijvoorbeeld door samenwerking of samengaan waardoor de activiteit ook in de toekomst kan blijven bestaan op een goed kwaliteitsniveau.

De opbrengst van de gesprekken verwerken we in een koersdocument. Hierin staan de te bereiken doelen en resultaten en hoe we het beleid al dan niet moeten aanpassen.

Het koersdocument verschijnt voor de verkiezingen in het eerste kwartaal van 2022. In het tweede kwartaal van 2022 wordt dit document aan uw raad voorgelegd voor het nemen van een besluit.

De uitwerking krijgt daarna een vertaling naar het accommodatiebeleid.

In afstemming met het accommodatiebeleid is het team facilitair gestart met de uitwerking van een strategisch vastgoedplan. In dit plan zijn al onze in eigendom zijnde gebouwen beschreven, met hun kosten, prestaties, sterke en zwakke kanten, duurzaamheidsscores inclusief conclusies enzovoorts. Het doel hiervan is om goed gebruik en de waarde van het vastgoed te kunnen beoordelen, waarmee we beter kunnen afwegen of het vastgoed wel of niet behouden moet blijven.

De monumenten in gemeente Berg en Dal zijn de pareltjes van onze kernen en ons landschap. Het gemeentelijk beleid op cultureel erfgoed zet dan ook in op duurzame instandhouding van gebouwd erfgoed. De afgelopen jaren is de vraag naar mogelijkheden om monumenten mee te nemen in de energietransitie flink toegenomen. In 2021 hebben we verkend hoe we eigenaren kunnen helpen met het verduurzamen van hun monumentale panden, met behoud van cultuurhistorische waarden. In 2022 werken we dit verder uit.

Afgelopen jaar is de erfgoedverordening en de regelgeving rondom de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit geactualiseerd. In 2022 kijken we wat er verder nodig is om ons erfgoed adequaat te blijven beschermen onder de Omgevingswet. Ook gaan we met het nieuwe beleid aan de slag om een aantal panden als gemeentelijk monument aan te wijzen in Millingen aan de Rijn.

In het jaar 2021 is door de Unesco Werelderfgoednominatie het Romeinse erfgoed in de gemeente goed in de schijnwerpers gezet. In 2022 kijken we, samen met partners uit de gemeente, hoe we het Romeinse erfgoed in de gemeente op een aantrekkelijke manier kunnen blijven presenteren voor onze inwoners en bezoekers.

Het mooie landschap en de waardevolle natuur vormen een van de belangrijkste kernwaarden van onze gemeente. In het Landschapsontwikkelingsplan ‘Landschap voor Iedereen’ (LOP) is opgenomen dat we zoveel mogelijk een multifunctioneel landschap willen, waarbij de toegevoegde functies leiden tot meer ruimtelijke kwaliteit. Hiervoor zijn ook basiskwaliteiten en gewenste ontwikkelingen opgenomen. We gaan het LOP aanvullen met een biodiversiteitsplan. De biodiversiteit staat ook in onze gemeente onder druk. Een belangrijk onderdeel van het biodiversiteitsplan is een inventarisatie van gebieden met veel biodiversiteit en waar potentie is voor vergroting van de biodiversiteit. Op die manier kan gerichter worden bepaald waar we wel en niet ruimtelijke ontwikkelingen willen toestaan en waar we onze inspanningen om de biodiversiteit te vergroten het beste kunnen inzetten.

We zien steeds meer ruimteclaims op het buitengebied. Deze ruimteclaims kunnen een bedreiging vormen voor de waardevolle natuur en het mooie landschap van onze gemeente. Wij willen dat de ruimtelijke ontwikkelingen op het gebied van woningbehoefte, duurzaamheid, klimaatadaptatie, landbouw en functieverandering bijdragen aan een verbetering van de natuur- en landschapswaarden in onze gemeente in plaats van tot een verslechtering. Dit kan ook betekenen dat we sommige activiteiten niet toestaan om het landschap en de natuur te behouden.

We zetten actief in met beleid en projecten op het gebied van duurzaamheid (landschappelijke inpassing van zonneparken), klimaatadaptatie (graften tegen wateroverlast Breedeweg), recreatie (uitbreiding wandel- en fietsnetwerk) en landbouw (nevenactiviteiten, Living Lab Ooijpolder). We stellen randvoorwaarden vast, overleggen met onze partners over de beste invulling van projecten en beleid. We willen beleid van andere en hogere overheden en organisaties zodanig beïnvloeden dat dit leidt tot hogere natuur- en landschapswaarden in onze gemeente.

De contracten voor groenonderhoud zijn in 2018 inbesteed bij Dar. Dat betekent dat er geen aanbesteding plaatsgevonden heeft en wij het werk direct aan Dar hebben gegund.

Het contract had een looptijd van twee jaar, met twee opties tot verlenging (totaal dus vier jaar). Van deze verlengingsmogelijkheden is gebruik gemaakt.

In 2021 is het bestek geactualiseerd. Dat betekent dat nieuwe inzichten en regelgeving verwerkt zijn en dat de hoeveelheden aangepast zijn. Het werk is inmiddels opnieuw bij Dar inbesteed. Dat betekent dat Dar de openbare ruimte in onze gemeente tot en met 2025 onderhoudt.

In het contract leggen wij onder anderen de onderhoudskwaliteit vast. Wij schrijven A-kwaliteit en inzet van medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt voor. A-kwaliteit betekent dat we een hoge onderhoudskwaliteit vragen. Inzet van medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt betekent in de praktijk dat ongeveer 25 medewerkers (11 fte) uit deze doelgroep actief zijn met het onderhoud van de openbare ruimte.

Tot slot herstellen en renoveren wij ook dit jaar plantsoenen en vervangen we bomen. Daarnaast is aandacht voor biodiversiteit en soorten die passen bij het veranderende klimaat. Geleiding en vasthouden van regenwater zijn tevens actuele onderwerpen. Vooral grasvelden richten wij hierop in. Wij leggen bijvoorbeeld zogenaamde wadi’s aan voor het bergen van regenwater. Een wadi is een verlaging in het grasveld waar water verzamelt en de bodem in trekt.

Meer informatie over het onderhoud van groen leest u in de paragraaf kapitaalgoederen.

De bibliotheek is een belangrijke voorziening voor iedereen. Niet alleen voor de uitleen van boeken en als laagdrempelige voorziening in de bestrijding van laaggeletterdheid. Maar ook als ontmoetingsplek voor persoonlijke ontwikkeling en zelfredzaamheid. De focus ligt vooral op de jeugd en ouderen. Daarom is het belangrijk dat de bibliotheek goed bereikbaar blijft. Om dat te kunnen borgen is een bezuiniging op de bibliotheek niet mogelijk gebleken zonder locaties te sluiten. De bezuiniging voor 2022 van € 75.000 is nu niet haalbaar zal daarom ongedaan worden gemaakt.

Om onze inhoudelijke doelen veilig te stellen en locaties niet te hoeven sluiten zal daarnaast aangesloten moeten worden bij de jaarlijkse inflatiecorrectie van het CPB, bibliotheken.

Gebeurt dat niet dan zal telkens sprake zijn van een tekort op de begroting van de bibliotheek wat tot sluiting van locaties zal leiden.

We blijven werken aan een toekomstbestendige bibliotheek. Dat kan het best door realisatie van het door hen geschreven programma van eisen voor het gemeentehuis. Maar is ook goed mogelijk door dit programma te realiseren in de Mallemolen door een grondige revitalisatie. Uitgaande van de gebruikers wordt ingezet op behoud van de bibliotheek in de Mallemolen.

Samenleven in een buurt waarin de diversiteit en hulpbehoevendheid steeds verder toeneemt, vraagt om extra begrip en aandacht voor elkaar. We zetten daarom in op het verbinden van mensen. We geven mensen ook handvatten om hen te leren omgaan met diversiteit en lastige situaties. Hiermee vergroten we de samenredzaamheid in een buurt.

In 2022 bieden we extra trainingen en cursussen om mensen te leren omgaan met mensen met een psychisch probleem en/of mensen met dementie, zoals Mental Health First Aid voor volwassenen en voor jeugd. Dit is een soort EHBO training, maar dan gericht op psychische nood. Ook bieden we trainingen gericht op ‘Ontwaar verward gedrag’ en dementie. Door corona hebben we hierop in 2020 en 2021 minder kunnen inzetten dan beoogd. De komende twee jaar krijgt dit nog een extra impuls.

We ondersteunen waar nodig initiatieven uit de dorpen die de sociale structuur versterken. Hierbij kun je denken aan vergelijkbare initiatieven zoals het straatcontactpersonen netwerk in Heilig Landstichting of de Burenhulp in Leuth. Ondersteuning vanuit de gemeente kan op allerlei manieren: bijvoorbeeld financieel of hulp bij het opzetten door een opbouwwerker van Forte Welzijn.

We blijven inzetten op Buurtbemiddeling, waarbij inwoners op vrijwillige basis helpen om conflicten tussen buren in goede banen te leiden. De inzet in 2022 is gebaseerd op de uitkomsten uit de evaluatie die we in de 2e helft van 2021 uitvoeren.

In 2020 hebben we subsidie gekregen voor het project Samen leven in de wijk. Met de uitkomsten daarvan gaan we in 2021 en 2022 aan de slag.

De krapte op de woningmarkt blijft onverminderd hoog. Binnen die krapte hebben we de opgave om ook diverse bijzondere doelgroepen goed te huisvesten. Denk daarbij aan de instroom van migranten, de uitstroom uit jeugdinstellingen en beschermd wonen en maatschappelijke opvang, maar ook de jongeren en ouderen die op zoek zijn naar een woning die beter past bij hun leeftijd. Veel van deze woningzoekenden zijn aangewezen op sociale huur. Dat legt extra druk op wijken met veel sociale huurwoningen.

Om de leefbaarheid in de buurten op peil te houden, vinden we het van belang dat woonruimte evenredig wordt verdeeld en concentratie van problemen wordt voorkomen. In 2022 herijken we de prestatieafspraken met de woningcorporaties.  Ook doen we een regionaal woningmarktonderzoek om inzichtelijk te krijgen welke kwalitatieve en kwantitatieve tekorten er zijn. We zetten er daarnaast op in om in 2022 een woonproject te starten en/of realiseren voor een bijzondere doelgroep. We sluiten hierbij aan op het convenant Weer Thuis dat we samen met de regiogemeenten opstelden.

Met het door de raad vastgestelde Actieplan Duurzaamheid, werken we in onze gemeente langs verschillende lijnen aan duurzaamheid. Het actieplan duurzaamheid draagt bij aan de doelen uit het coalitieakkoord. Komend jaar leggen we hier de focus op:

Duurzame energie

• We stimuleren en faciliteren zonnepanelen op grote daken in onze gemeente.
• Congestie op de landelijke netwerken leidt mogelijk tot vertraging in de uitvoering van grootschalige energieprojecten. Om nog meer vertraging te voorkomen, is het belangrijk om de ruimtelijke procedures voor de lopende (pilot)projecten voor grootschalige zonneparken op land voort te zetten zodat de landelijke netbeheerder de juiste prioriteiten kan stellen.
• We treffen voorbereidingen zodat de politieke partijen zich goed kunnen voorbereiden op discussies omtrent windmolens.

Aardgasvrij wonen

• We starten met het (wijk)uitvoeringsplan als vervolg op de (nog vast te stellen) Transitievisie Warmte. We richten ons hierbij o.a. op het isoleren van de huizen en het vergroten van de energiebesparing. Dit zijn de eerste stappen richting een aardgasvrije toekomst, zonder dat we al daadwerkelijk van het aardgas af gaan. We versterken het thema aardgasvrije gebouwen in de verbinding met het woonbeleid en het vastgoedbeleid.

Duurzame mobiliteit

• We versnellen de uitrol van het laadpalennetwerk voor elektrische auto’s. We doen mee met de concessie voor laadpaalinfrastructuur in de regio.

Circulaire Economie

• We verkennen de mogelijkheden om circulair te bouwen. Daar waar het kan doen we dit in regionaal verband. Tevens werken we aan het regionale doel van 50% circulair bouwen in 2030.

Klimaatadaptatie

• We voeren het regionaal uitvoeringsplan uit. Hierin staan ambities, doelen en maatregelen om de negatieve gevolgen van wateroverlast, droogte, hitte en overstromingen te voorkomen of te verminderen (zie ook 2.4.2).

Samen duurzaam handelen

• We blijven onze inwoners en inwonersinitiatieven zoveel mogelijk ondersteunen met financiën, kennis en het zoeken naar financieringsmogelijkheden. Denk hierbij aan het verduurzamen van bedrijventerreinen, het duurzaamheidscafé Berg en Dal, het opzetten van een netwerk van energiecoaches in onze gemeente.
• We helpen initiatiefrijke ondernemers en evenementenorganisaties een verduurzamingsslag te maken. In de sector toerisme en recreatie doen we dit onder de vlag van Green Destinations.
• Samen met de regio werken we verder aan de verplichte Regionale Energie Strategie (RES). We maken samen RES 2.0 gereed voor besluitvorming in 2023.
• We nemen actief deel aan de opgave Circulaire Regio van de Groene Metropoolregio (regio Arnhem-Nijmegen). We willen daarbij optimaal gebruik maken van regionaal opgepakte initiatieven, zoals inkopen van duurzame energie.

Duurzaam organiseren

• We verbeteren de communicatie over duurzaamheid en zetten hiervoor onder andere in op de actualisatie van de gemeentelijke website.
• We geven het goede voorbeeld door onze eigen organisatie verder te verduurzamen, we maken gebouwen energiezuiniger, plaatsen daar waar mogelijk zonnepanelen op onze daken, en schakelen stap voor stap over naar duurzaam rijden.
• Onze medewerkers nemen deel aan de kennisuitwisselingsbijeenkomsten van samenwerkende gemeenten voor het verduurzamen van de GWW sector (Grond, Weg en Waterbouw).
• We integreren duurzaamheid in de omgevingsvisie.

We willen onze gemeente klimaatbestendig maken in 2050. Als vervolg op de Regionale Adaptatie Strategie Rijk van Maas & Waal is er een regionaal uitvoeringsprogramma (RUP)vastgesteld. We doen mee aan alle 9 speerpunten uit de RUP, te weten:

1. Stenen eruit, groen erin;
2. Klimaatbestendig op weg (hoe kunnen wegen klimaatbestendig worden);
3. Herstel Blauwe motor stuwwal;
4. Klimaatafspraken in de bouw;
5. Agenda landelijke gebied voor de Ooijpolder en Groesbeek (met de nadruk op waterkwantiteit en –kwaliteit);
6. Hitteplannen;
7. Klimaatkennis op orde;
8. Communicatiestrategie en campagne;
9. Klimaatbestendigheid in prestatieafspraken.

Samen met onze partners in de regio en in onze gemeente wordt hiermee gewerkt aan de trits ‘meten, weten, doen’ op de onderwerpen wateroverlast, droogte, hitte en overstromingen.

Op diverse plekken hebben inwoners hinder of overlast van water door hevige regenbuien. De overlast bestaat vaak uit schade aan privé en gemeentelijke eigendommen. Vooral in Breedeweg is sprake van overlast; hinder treedt met name op in Beek, het centrum van Groesbeek en Heilig Landstichting. Prioriteit wordt gegeven aan situaties waarbij sprake is van overlast. In 2019 is dan ook gestart met het project ‘Wateroverlast Breedeweg’. Samen met Waterschap Rivierenland werken we aan ongeveer 40 maatregelen in en rond de kern om wateroverlast (en droogte) tegen te gaan. Dit project loopt door tot en met 2024 (en staat ook vermeld in het MIP).

Het rioolstelsel is ontworpen op neerslag van ongeveer 20 mm (in één uur), en is niet berekend op de waterafvoer van extreme regenval. De te nemen maatregelen voor wateroverlast door extreme neerslag brengen we voor het grootste deel ten laste van de rioolheffing.  Het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) vormt het vertrekpunt om invulling te geven aan de gemeentelijke zorgplichten voor stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater.

Algemeen

Bij de uitvoering van projecten nemen we het aspect wateroverlast meteen mee. We hebben de knelpuntlocaties namelijk in beeld. De maatregelen worden in de bovengrond gezocht. Door aanpassingen van het maaiveld wordt het water naar plekken geleid waar het geen of minder overlast veroorzaakt. Het betreft bijvoorbeeld de reconstructies Ottenhofstraat en Mooksestraat/Binnenveld in Groesbeek.

Algemeen

We werken verder aan de uitvoering van het Maatregelenplan van het project Breedeweg maakt ruimte voor water. In de waterstroom Knapheideweg richting buurtsuper (stroombaan 1) worden de maatregelen in het buitengebied tot en met het pleintje Wilgstraat uitgevoerd. De planvorming van het verdere verloop wordt opgepakt. Voor de andere grote waterstroom Klein Amerika, Antoniusweg, Bredeweg (stroombaan 2) geldt eveneens de maatregelen worden uitgevoerd. Dat geldt voor alle maatregelen, met wellicht een uitloop naar 2023.

Planvorming en uitvoering van de maatregelen rondom de 1e Colonjes (stroombaan 6) is eveneens voorzien. De provincie zal starten met de planvorming van de maatregelen die voorzien zijn aan de Provinciale weg. Voor stroombanen 3, 4, 5, en 7 wordt de planvorming opgestart. Project Steenbreek (ontstenen tuinen) heeft een doorlopend karakter gedurende drie jaar.

Algemeen

Het project “water werkt” is 20 jaar geleden gerealiseerd. Dit kunstwerk heeft ook een belangrijke watervoerende functie. We gaan het restaureren. Op dit moment lopen de werkzaamheden van de pilot “water werkt” waar voor een klein gedeelte een nieuw type goot wordt aangelegd. Indien de pilot succesvol is, zal de restauratie voor de rest van “water werkt” in gang worden gezet.

Voor Beek-Ubbergen moeten de laatste berekeningen nog worden uitgevoerd in het kader van het BRP/stresstest. Dit is in Q3/Q4 van 2021 uitgevoerd. Deze resultaten hebben we vertaald naar concrete maatregelen om wateroverlast tegen te gaan. De uitvoering staat gepland in 2023 en 2024.

Algemeen

Op dit moment zijn wij samen met het waterschap bezig met een studie naar de afvalwaterbak op de Heikant. Uit deze studie zullen verschillende oplossingsrichtingen naar voren komen over hoe we de huidige problematiek het beste kunnen oplossen. In 2022 starten we de planvorming op.

Algemeen

We hebben een afkoppelsubsidieregeling ingesteld voor bewoners, bedrijven en corporaties van onze gemeente. Juist ook op particulier terrein liggen veel kansen om wateroverlast te beperken. Vandaar dat wij onze inwoners willen stimuleren om hun hemelwater op hun eigen terrein te verwerken. De regeling gaat in het najaar van 2021 van start en zal lopen tot eind 2025.

Algemeen

We onderzoeken structurele oplossingen voor de waterhinder. Een belangrijke partner hierin is de gemeente Nijmegen. In het verleden is een optie besproken met Nijmegen om hemelwater over te storten op Nijmeegs grondgebied. Deze optie dient verder besproken te worden.  De mogelijkheden hangen samen met de nog in ontwikkeling zijnde plannen van Vitens om waterwinputten in Heumensoord te verplaatsen.

De inwoners van Berg en Dal scheiden hun huishoudelijk afval steeds beter. Om dit verder te stimuleren en mogelijk te maken zijn we in 2021 gestart met gescheiden inzameling en verwerking van luiers en incontinentiemateriaal. Ook is in 2021 het gescheiden inzameling op basisscholen gestart.

Vanaf 2022 zamelen we het huishoudelijk restafval eens per vier weken in, in plaats van eens per twee weken.

Met deze maatregelen verwachten we in 2022 een stijging van de hoeveelheid gescheiden ingezamelde grondstoffen, en verdere daling van de hoeveelheid huishoudelijk restafval.

We streven ernaar om de kwaliteit van gescheiden ingezamelde grondstoffen te verbeteren zodat we de grondstoffen op een efficiëntere wijze kunnen recyclen. Daarvoor zetten we extra in op communicatie, en doelgerichte controle en toezicht.

Landelijk wordt gewerkt aan uitbreiding van de producentenverantwoordelijkheid, bijvoorbeeld via statiegeld op drankverpakkingen. Dat zal waarschijnlijk invloed gaan hebben op de door gemeente in te zamelen hoeveelheid Plastic+, de hoeveelheid zwerfafval, en de vergoeding die we daarvoor ontvangen.

De effecten van het afvalbeleid monitoren we jaarlijks en rapporteren we apart aan de gemeenteraad. Afhankelijk van de resultaten stellen we eventuele aanpassingen voor.

Een van de optie die we willen onderzoeken is het invoeren van een (klein) tarief op plastic+ zakken naar voorbeeld van de succesvolle invoering in Nijmegen.