Algemeen

Op 4 november 2021 heeft de gemeenteraad de Programmabegroting 2022 en de eerste begrotingswijziging vastgesteld. Het begrotingssaldo van de primaire begroting was € 78.000 voordelig. De eerste begrotingswijziging had een voordelig saldo van € 659.000. Het begrotingssaldo na de 1e begrotingswijziging was € 737.000 voordelig.

Volgens genomen besluiten en de ontwikkelingen en afwijkingen die in deze Voorjaarsnota zijn vermeld stellen we het begrotingssaldo nu met € 598.000 nadelig bij.
Het begrotingssaldo komt daarmee op € 139.000 voordelig. Zie onderstaande tabel.

In deze Voorjaarsnota zijn per programma de mutaties aangegeven en toegelicht. Het betreft veelal autonome ontwikkelingen waar we niet op kunnen sturen. De grootste mutaties zijn:

Hieronder staat een overzicht met daarin de saldi per programma na verwerking van de mutaties in deze Voorjaarsnota.

Daarnaast spelen er een aantal algemene ontwikkelingen die financiële gevolgen voor de begroting hebben. Hieronder gaan we in op een vijftal ontwikkelingen.

1. Corona
Wij hebben in de begroting 2022 geen rekening gehouden met de eventuele financiële gevolgen van de coronamaatregelen. In deze voorjaarsnota hebben we de extra kosten voor verkiezingen van de gemeenteraad als gevolg van de coronamaatregelen geraamd, alsmede de rijksbijdrage. De coronamaatregelen zijn op dit moment beëindigd. Het is nog onduidelijk wat het na-ijleffect van deze maatregelen voor onze gemeente betekent. Uit de media valt te vernemen dat er mogelijk een groter beroep op jeugdhulp wordt gedaan en het aantal faillissementen zal toenemen. We kunnen nu de financiële gevolgen hiervan en de eventuele compensatie van het rijk niet inschatten.
De coronagelden die we in 2021 hebben ontvangen zijn niet allemaal besteed. Het restant hevelen we bij de jaarrekening 2021 over naar 2022.

2. Noodopvang vluchtelingen Oekraïne
In deze voorjaarsnota ramen we een budget van € 1,4 miljoen voor de noodopvang van vluchtelingen uit Oekraïne. Wij zijn hierbij uitgegaan dat een noodopvang gedurende 6 maanden plaatsvindt en dat het rijk de kosten volledig vergoed. De duur van de oorlog in Oekraïne is niet in te schatten. Zolang deze situatie bestaat, betekent dit een extra taak voor onze gemeente. Dit gaat ten koste van de reguliere werkzaamheden. Ook zetten we extra medewerkers in voor onder andere burgerzaken, zorgloket, inkomen en participatie.

3. Regeerakkoord
Op 15 december 2021 is het nieuwe Regeerakkoord 'Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst' gepresenteerd. Op basis van dit Regeerakkoord is de verwachting dat we extra rijksgelden krijgen voor de jaren 2022-2025. Het rijk heeft na 15 december met een aantal grote tegenvallers te maken die mogelijk nog tot bijstelling van het regeerakkoord leiden. We moeten nog officieel bericht van het rijk krijgen wat het regeerakkoord daadwerkelijk financieel voor ons betekent. Dit zal voor wat betreft de algemene uitkering gebeuren in de Meicirculaire 2022 Gemeentefonds.

4. Inflatie
Diverse oorzaken, zoals het tekort aan grondstoffen, groeiende economie, conflict tussen Rusland en Oekraïne leiden sinds enige tijd tot een hogere inflatie dan die we gewend zijn. Deze hogere inflatie heeft mogelijk financiële gevolgen voor onze begroting. In deze voorjaarsnota hebben we een paar begrotingsposten aangepast. Voor sommige begrotingsposten zijn prijsafspraken gemaakt. Vooralsnog volgen we de ontwikkelingen en zullen zo nodig bij de najaarsnota met budgetaanpassing komen. Mogelijk krijgen we een hogere algemene uitkering omdat deze uitkering gekoppeld is aan de rijksuitgaven. Deze uitgaven stijgen ook door inflatie.

5. Personele ontwikkelingen
Er is op dit moment sprake van een hoge mate van verloop in onze organisatie. Het is een ontwikkeling die we ook bij andere gemeenten en sectoren zien.
Dit grotere verloop leidt tot veel vacatures en tot een hoge werkdruk bij de zittende medewerkers.
Ook worden we geconfronteerd met een hoger ziekteverzuim. En vooral met langdurige uitval.
Al met al betekent dit dat we veel mensen moeten inhuren om de gaten te dichten, zodat we de dienstverlening door kunnen laten gaan. Dit leidt tot extra kosten, omdat ook de tarieven voor externe inhuur aan het stijgen zijn.

Tegelijkertijd merken we dat het door de krappe arbeidsmarkt moeilijk is om nieuwe medewerkers te vinden. Er is schaarste in vele vakdisciplines.
Daardoor merken we dat we onze wervingsstrategieën aan moeten passen. Daarvoor hebben we ook extra tijd en geld nodig. Tijd om een goede aanpak en de juiste strategie te bedenken. Middelen om andere/extra wervingsmethoden in te zetten wanneer dat noodzakelijk is. En om door te pakken met arbeidsmarktcommunicatie voor de lange termijn. De extra aandacht die werving en selectie vraagt, vraagt ook extra inzet van de organisatie. Juist bij moeilijk in te vullen vacatures zorgt dit voor extra werkdruk. Omdat de werkzaamheden opgevangen moeten worden zolang de vacature nog niet gevuld is. Maar ook omdat het een aantal maanden duurt voordat een nieuwe collega volledig op sterkte meedraait. Het is in dit soort gevallen goed om onszelf af te vragen of onze ambities nog reëel zijn of dat we onze ambities bij moeten stellen.